سرزمین خاکیان Fm Earth to Heavens

والاترین رسالت کلام ستایش هستی است Word's main mission: to praise creation

سرزمین خاکیان Fm Earth to Heavens

والاترین رسالت کلام ستایش هستی است Word's main mission: to praise creation

اصطلاحات و مفاهیم خاص

 

  

اصطلاحات و مفاهیم خاص

 

۱۳۸۹-۰۹-۲۶ 

 

هر روز از بام تا شام با واژه ها و اصطلاحات مختلف سر و کار داریم. در رسانه ها، رادیو و تلویزیون، نشستها و گفتگوها، روزنامه ها و نشریه ها و کتابها، پیوسته اصطلاحاتی را می شنویم و می خوانیم که ظاهراً برایمان آشنا هستند اما شاید دوست داشته باشیم بیشتر در باره آنها بدانیم. هرچه زبان و فرهنگ زنده تر و غنی تر باشد، این اصطلاح پردازیها هم بیشتر و غنی تر هستند. گذشته از ریشه یابی لغوی و زبانشناسانه اصطلاحات، خوب است که آدم در باره زمینه های تاریخی و اجتماعی و بار روانی و فرا زبانی آنها هم چیزهایی بداند. هرکسی می تواند برای خودش یک فهرستی از اینگونه اصطلاحات فراهم آورد و در باره آنها بیشتر تأمل کند تا در رویارویی بعدی با آنها برایش آشناتر باشند.

 

البته به هر حوزه و مقوله ای که وارد شویم صدها اصطلاح و واژه خاص دارد: در علم و فناوری، زیست شناسی و پزشکی، فلسفه و منطق، حقوق و سیاست و اقتصاد، جامعه شناسی و روانشناسی، هنر و ادبیات و زبانشناسی ... در رویارویی با بسیاری اصطلاحات به طور خودکار اصطلاحات مشابه و مرتبط دیگر هم به ذهن می آیند، به اصطلاح بر اثر "تداعی معانی"، واژه ها و اصطلاحات مرتبط همدیگر را تداعی می کنند.  

 

این نوع نگرش چند بعدی به واژه ها و اصطلاحات و زبانها (نوعی نگاه "تزارسی" در مقایسه با بررسی انتزاعی لغتها در فرهنگهای رایج لغت) جذابیت به مراتب بیشتری دارد ... خیلی جالب خواهد بود اگر تهیه کنندگان فرهنگهای واژگان و اصطلاحات بتوانند روابط چندلایه واژه ها و اصطلاحات را هرچه روشن تر و دقیق تر با "گرافیک" و "رایافناوری" برای علاقمندان مجسم و ملموس کنند:  

برای مثال واژه "فرهنگ" با دهها واژه دیگر ارتباط مجازی دارد، از جمله: دانش، زبان، ادبیات، خانواده، جامعه، حکومت، دین، سیاست، تمدن، تاریخ، جغرافی، کشور، ملت، دانشگاه، مدرسه، آموزش و پرورش، انقلاب فرهنگی، تهاجم فرهنگی، ...  

    و خود این واژه ها نیز هر کدام با دهها واژه دیگر پیوند مجازی دارند، 

مثلاً مفهوم "دانشگاه" با واژه های کنکور، دانشجو، استاد، هیأت علمی، پژوهش، آزمایش، تألیف، کتاب درسی، جهاد دانشگاهی، شهریه، مدرک تحصیلی، پروژه، بازار کار، ... پیوند دارد.  

هرچند تجسم بخشیدن به روابط مجازی بین واژه ها مانند تجسم بخشیدن به روابط چندلایه "نرون"ها و "سیناپس" های مغزی و عصبی دشوار به نظر می آید، چنین کاری در مقایسه با هزاران اختراع و ابتکار قبلی چندان هم سخت نیست ...  

 

مرز ظریفی هم میان اصطلاحات و امثال و حکم وجود دارد که باید تا جایی که ممکن است آن را رعایت نمود

 

روشن است که این کار هم یک پروژه در حال تکمیل و تکامل است و باید همواره از درگاه ایزد منان عمر با عزت و برکت خواست تا بتوان سهم بیشتری در پیشرفت کار داشت ...

 

 

--------------------------------------------------------- 

 

 

اصطلاح/ ابداع اصطلاح/ "کوین" یا بکاربردن واژه یا اصطلاح جدید برای اولین بار

سرندی پیتی، کشف اتفاقی و ضمنی / کشف اتفاقی سراندیب در سفر به مقصد هند

همذات پنداری 

جریان سیال ذهن    

تداعی معانی / آسوسی ایشن آو آیدیاز 

این همانی/ برابری ظاهری و معنوی و هویتی .../ آی دن تیتی

آبستره/ ابسترکت/ انتزاعی  

ذهنیت/ عینیت 

درونگرایی/ برونگرایی 

مایندست 

مفاهیم/ نامها/ نمادها/ 

هویت/ شناسه  

حدیث نفس 

سیر آفاق و انفس  

نفس مطمئه/ نفس لوامه 

خرد/ عقل/ منطق/ هوش/ مغز 

اراده/ ارادت/ همت/ خواست/ هیجان

 

هفت اقلیم 

عناصر اربعه / آب، خاک، باد، آتش

جزء لایتجزا/ ذره ناشکافتنی/ اتم   

سلول/ جنین/ ژن/  

جهش ژنتیکی 

میکروسکوپی/ ماکروسکوپی 

بینهایت کوچکها/ بی نهایت بزرگها

کیمیا/ کیمیاگری 

نظریه 

ایدئولوگ 

لایه اوزون / بیوسفر/ اتمسفر/

النی نیو 

 

ربع مسکون / خشکیها و قاره ها که یک چهارم سطح قابل سکونت زمین را شکل می دهند 

سرزمین محوری/ هارت لند  

سرزمین حائل/ بافر

ژئوپولیتیک/ جغرافیای سیاسی 

هجمونی/ برتری نظامی سیاسی/ قدرت سلطه گری برون مرزی/   

اهمیت راهبردی/ سوق الجیشی 

راهبرد/ استراتژی  

خط الرإس  

خط بین المللی زمان

جی پی اس / گلوبال پوزیشنینگ سیستم 

سیستم/ نظام/ سامانه 

هم افزایی/ سینرژی

 

متافیزیک/ لاهوت و ناسوت/ مابعدالطبیعه  

حقیقت/ واقعیت/  

ایده ها/ ارزشها/

هستها/ بایدها و نبایدها

واجب الوجود 

ایجابی/ سلبی / فعل و ترک فعل

مانعة ال جمع  

جامع الاطراف  

فلسفه وجودی/ رزون د اتر

 

قرون تاریک/ قرون وسطی 

رنسانس 

برده داری 

فئودالیسم  

پاشنه آشیل / چشم اسفندیار 

سزارین/ رستمینه

چاه ویل 

اسفل السافلین 

طاووس علیین  

برج زهر مار  

برج عاج

مسجد ضرار  

بیع فضولی/ عمارت فضول /

ضم ذمه به ذمه 

عقد خارج لازم/ عقد جایز یا لازم 

 

یأجوج و مأجوج 

 

صنایع شعری 

آرایش های ادبی  

ویراستاری 

رمانتیسیسم 

سبک رمانتیک  

نهضت ترجمه 

  

خیمه شب بازی   

تئوری بازیها/ اسباب بازی/ بازیچه/ بازیگوشی/ توی  

 

بی پرنسیپ 

کنسی دادن 

لانسه کردن 

دون ژوئن      

دژا وو

ژاندارمری/ ژان دو آرمری 

رفوزه / ریفیوزد  

آچار فرانسه 

پیچ گشتی/ پیچ گوشتی / اسکرو درایور  

استتوسکوپ 

جریان سیستولی/ دیاستولی

 

حمله گازانبری 

تاکتیک/ تکنیک/ راهبرد 

 

جنون گاوی 

آنفلونزای مرغی 

تب برفکی 

واکسن سه گانه  

دی ان ای  

ژنتیک 

ژنوم 

نقشه ژنوم

ام اس  

سیتی اسکن 

سونوگرافی  

گروه خون

مالیخولیا  

علم الابدان

علم الاشیاء  

ذره های بنیادی / نوترون/ پروتون/ الکترون/

سلولهای بنیادی 

 

 

 

ژورنالیسم/ روزنامه نگاری 

سبک ژورنالیستی 

پوپولیسم 

اینترنت / اینترانت/  

پروتکل 

پروتز 

تز/ آنتی تز/ سنتز 

فرضیه 

سناریو 

کلیشه 

استریوتایپ 

پایلوت پراجکت 

پروتو تایپ 

 

لژیون دونور 

ارتش رستگاری/ سلوی شن آرمی 

 

سکولار/ سکولاریسم 

لائیک/ لائیسیته/ عرفی شدن ساحت دین/ جدایی دین از سیاست/ جدایی اعتقادات دینی از امور روزانه اجتماعی 

مکلاه/ معمم  

ملانصرالدین  

وهابیت/ مذهب علیه مذهب 

جنگ هفتاد و دو ملت  

کار انگلیسی ها 

 

اخوان المسلمین 

نهضت تنباکو  

مشروطیت/ مشروطه/ مشروعه/ قدرت شاهانه مشروط به قانون اساسی 

رفراندوم 

سافرج 

مرغ آتش خوار/ ققنوس

 

فرهنگ/ خرده فرهنگ/ ضدفرهنگ/  

فرهنگ کار 

فرهنگ مردم/ فولکلور/ فرهنگ مصرف/ فرهنگ وارداتی

الگو/ الگوی مصرف/ الگوی رفتاری 

رفتار مصرفی

انقلاب صنعتی 

انقلاب کشاورزی 

انقلاب الکترونیک 

فرهنگ هالیوودی 

دره سیلیکونی 

جنگ تریاک     

جنگ صلیبی 

جنگ سرد 

جنگ روانی 

جنگ مغلوبه 

جنگ تمدنها 

جنگ زرگری 

 

قانونگرایی  

جامعه مدنی/ سیویل سوسایتی

قانون جنگل   

شهر هرت  

هردمبیلی 

قاعده/ قانون/ فرمول/ معیار/ محک/ میزان

شهر کورها

قانون چنگیزی/ یاسا 

قانون من درآوردی 

آدمخواری 

پدرکشتگی 

گرگ دوپا

 

دهکده جهانی 

بشقاب پرنده 

قالیچه حضرت سلیمان 

جام جهان نما/ کریستال بال 

زروان/ زروانیسم 

میترا/ میترائیسم  

اسطوره/ افسانه/ حماسه/ تراژدی/

ثنویت / تثلیث 

تکوین 

تحریم  / تکفیر

تفسیر/ تفسیر متون مقدس/ هرمنوتیک/  قرائتهای مختلف/ برداشتهای فردی

ابهام مثبت/ پازیتیو امبیگیوتی 

 

جامعه طبقاتی / جامعه بی طبقه توحیدی 

پدرسالاری/ زن سالاری/

از ما بهتران    

الیت 

غریبه ها/ ای لی ین/

ارباب رعیتی 

شهروند درجه 2  

دگراندیشان

نگو و نپرس / دونت اسک دنت تل 

مونوگمی/ پولیگمی 

تنظیم خانواده 

از ارث محروم کردن 

مال صغیر 

 

نیروانا 

مدینه فاضله 

برج عاج 

 

هردمبیل 

ابوجهل / شیوه ابوجهلی/ پافشاری بر نادانی و نفهمی  

عقده حقارت 

ضمیر ناخودآگاه/ ضمیر آگاه 

ملکه ذهن 

 

جامعه/ حکومت/ 

مالکیت/  مشترکات/ مشاعات 

محیط زیست  

محیط اجتماعی  

محیط شناسی/ اکولوژی  

حقوق بشر 

حقوق حیوانات 

حقوق گیاهان [؟] 

حقوق اشخاص ثالث /  ذو الحقوق/

مقررات زیست محیطی

فناوری / فرآوری/ فرآورده 

فرافناوری / رایافناوری/ های تک

نانوفناوری

زیست فناوری 

 

 

شهروندی/ تابعیت 

شهروندی شرکتی (کورپوریت سیتی زن شیپ)  

کارآفرینی 

خط فقر 

ضریب جینی 

ضریب هوشی 

ضریب تکاثر 

توسعه یافتگی/ توسعه نیافتگی 

درآمد ملی/ درآمد سرانه 

استانداردهای زیستی 

شاخصهای اجتماعی و اقتصادی  

امید زندگی  

رابطه مبادله بازرگانی 

بده بستان (ترید آف)   

اکسترنالیتیز 

انحصار/ انحصار طبیعی / حق انحصاری 

حق بازتولید/ کپی رایت/  

دارائی معنوی/ اینتلکچوال پراپرتی

 

تولید ناخالص داخلی/ تولید ناخالص ملی  

حسابداری ملی / ترازنامه ملی

تشکیل سرمایه 

زیرساخت 

بودجه عمرانی 

کسر بودجه  

خط بودجه/ خط فقر/

کسری تراز پرداختها 

تورم / ضد تورم

مالیات تورم  

شاخص بندی/ شاخص بندی حقوق و دستمزد 

حسابدار خبره/ چارترد اکانتنت 

سی پی ای/ حسابدار عمومی دارای گواهینامه رسمی 

شهادتنامه/ گواهینامه/ ضمانتنامه/  

پی از یو گو/

 

نرخ واقعی ارز/ نرخ اسمی ارز/ نرخ واقعی مؤثر ارز 

نرخ واقعی بهره/ تفاضل نرخ بهره اسمی و نرخ تورم 

خصوصی سازی 

جانشینی بخش خصوصی/ از میدان به در کردن بخش خصوصی  

 

سینیوراژ/ موقعیت ممتاز پولی (برای دولت ناشر آن) 

قوه ابراء پول/ لیگال تندر 

برئ الذمه  

پولشویی 

 

مقررات زدایی/ وضع مقررات  

نارسایی های بازار/ کاستی های بازار/ کاستی های دولت/ مارکت فی لی یرز

رقابت انحصاری 

کالای همگن   

برون سپاری/ درون سپاری [؟] 

اقتصاد انرژی/ اقتصاد جنگ/ اقتصاد خرد/ اقتصاد کلان/ اقتصاد بازار کار/  

واسطه گری مالی/

پایه کالاها/ کامادیتیز 

آزادسازی قیمتها/ سرکوب 

یارانه/ یارانه تولید/ یارانه مصرف

 

 

کاملة الوداد، اصل کاملة الوداد 

حضانت 

کاپیتولاسیون  

استرداد مجرمین

کنوانسیون ژنو  

مرضی الطرفین  

 

جامعه گرایی 

ایدئولوژی / باور/ باورپرستی

پوچ گرایی 

نوگرایی (مدرنیته)/ سنت گرایی  

رسانه عمومی 

افکار عمومی 

روابط عمومی

شاغلام عوام

 

روشن فکری / روشن نگری 

شرق شناسی، شرق ستیزی

صلیبی گری  

میسیونر

تبشیری  

دین فروشی/ بهشت فروشی

اباحه گری 

استحاله 

لیبرالیسم

استعمار نو/ استعمار کهنه

غربزدگی، [شرق زدگی؟]

جهانی سازی، جهانی شدن 

میهن پرستی، ملی گرایی، جهان وطنی 

چپ گرایی/ راست گرایی/ میانه روی 

محافظه کار/ نومحافظه کار 

تک قطبی/ چندقطبی 

 

کثرت گرایی/ وحدت گرایی/ فردگرایی 

وحدت در کثرت 

ساختارگرایی 

عمل گرایی 

اصالت وجود 

امپریالیسم، سرمایه داری، لیبرالیسم 

بنیادگرایی 

رادیکال 

لیبرال  

استانداردهای دوگانه یا چندگانه/ سیاستهای یک بام و دو هوا

 

ابستراکسیون،ترفند سیاسی، سنگ اندازی سیاسی 

مردم سالاری (دموکراسی) / استبداد/ استبداد خیرخواهانه/ استبداد صغیر

حقوق بشر/ حقوق اقلیتها/ حقوق اساسی/ حقوق مدنی/ حقوق بین الملل  

حقوق دریاها/ حقوق تجارت/ حقوق

عرف/ عرفی سازی/ سکولاریسم/

عوامفریبی/    

لمپنیسم

اجماع واشنگتنی 

فراماسونری 

روتاری 

مافیا  

فاشیسم   

نازیسم

صهیونیزم 

هولوکاست

آنارشیسم 

استکبار جهانی 

 

مقاومت منفی  

جنبش عدم تعهد 

جهان سوم/ جهان اول/ جهان دوم 

وطن فروشی  

تئوری توطئه 

کودتا 

براندازی 

استعمار/ استثمار 

اشغال/ 

شناسایی رسمی کشورها 

 

ژنریک  

کاتینگ اج 

استیت آو آرت     

استریت جکت 

 

 

 

 

leading the debate   

influencing the dabate 

 

brinkmanship  

 

power shift 

 

rebalancing growth 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

نظرات 0 + ارسال نظر
برای نمایش آواتار خود در این وبلاگ در سایت Gravatar.com ثبت نام کنید. (راهنما)
ایمیل شما بعد از ثبت نمایش داده نخواهد شد